[column] Kom niet aan onze vrije tijd

Deeltijd = meer vrije tijd

In het vierde kwartaal van 2024 werkten ongeveer 48% van de werkenden in deeltijd, wat neerkomt op 4,7 miljoen mensen. Dat cijfer is vrij stabiel. In 2014 werkte ongeveer 50% van de werkenden in Nederland parttime. Nederland stond daarmee bekend als een van de landen met het hoogste percentage parttime werkenden in Europa. Dit patroon is vooral zichtbaar onder vrouwen, van wie een groot deel in deeltijd werkt.

In het jaar 2.000 was het percentage mensen wat in deeltijd werkten nog maar 33%, dus door flexibilisering van de arbeidsmarkt heeft dit een grote vlucht genomen.

Meer inkomen = meer geld voor vrije tijd

In het jaar 2000 was het gemiddelde bruto jaarloon in Nederland ongeveer €24.958, inclusief vakantiegeld. Dit bedrag kan variëren afhankelijk van factoren zoals leeftijd, sector en opleidingsniveau.

In 2024 was het gemiddelde bruto jaarloon in Nederland flink doorgestegen tot ongeveer €46.900. Dus in een kwart eeuw heeft de Nederlander gemiddeld veel meer vrije tijd gekregen door deeltijdwerk en heeft daarnaast veel meer te besteden. De welvaart heeft zijn werk gedaan.

Bron: Ipsos I&O

Vrijwel alle Nederlanders hebben geprofiteerd van de gestegen welvaart

Wandelen is bij veel mensen favoriet dat heeft te maken met de vlucht uit het drukke leven en genieten van de natuur of het stedelijk schoon.

Wij zijn dus aanmerkelijk meer de deur uit gegaan en hierboven zie je welke activiteiten vooral onze voorkeur hadden. De horeca heeft een groot aantal gouden jaren gekend, uitgezonderd de lockdowns in coronatijd. Dat was ook duidelijk te merken aan het grote aantal investeringen en verbouwingen in de brede horeca.

De gemiddelde prijzen in de horeca in Nederland zijn de afgelopen 15 jaar mede door die investeringen en inflatie aanzienlijk gestegen. Sinds 2010 is er een prijsstijging van ongeveer 35% tot 40% geweest, afhankelijk van de specifieke sector binnen de horeca.

Opvallend is dat intussen de doordeweekse dagen ook een flink aandeel opeisen van de buitenshuis activiteiten. Dat is uiteraard verschillend naar leeftijd en gezinssamenstelling.

Dagje uit mag wat kosten

Het zal niemand verbazen dat het dagje uit ook veel meer is gaan kosten. Gelukkig kunnen veel Nederlanders dat betalen. De uitgaven aan vrijetijdsactiviteiten in Nederland zijn de afgelopen decennia aanzienlijk gestegen. In 2000 bedroegen deze uitgaven ongeveer €33 miljard, terwijl dit in 2023 was toegenomen tot €63,4 miljard. Dit betekent een verdubbeling in iets meer dan twee decennia.

Attractieparken kennen vaak een hoge entreeprijs en dat verklaart waar daar het meeste geld per keer wordt uitgegeven. Tegelijkertijd verklaart het ook waarom daar heel vaak kortingsacties of kortingen via ANWB, banken of productmerken lopen.

Maar we geven ook graag geld uit met winkelen en gaan ook graag uit eten in de horeca.

Komt er een terugslag?

Alle seinen in de Leisure markt staan nog op groen, maar hoe lang nog?

De inflatie is wel erg hard opgelopen en de prijzen zijn even hard meegestegen, voeg daarbij de onzekerheid van een mogelijke recessie en oorlogsdreiging aan de randen van Europa en de kans is groot dat de consument de knip een stuk dichter gaat houden.

Een glaasje bier in de horeca kost al gauw 3,50 euro of meer. Een glas wijn vind je al bijna niet meer onder de 5-6 euro. Wat voor de horeca geldt, geldt ook voor de andere vrijetijdsbestedingen als pretparken, musea en shoppen. De consumenten zijn inmiddels al de knip dicht aan het houden. Volgens CBS lopen bestedingen terug.

In de horeca zijn de tarieven opvallend gestegen. Deels begrijpelijk omdat ook de inkoopkosten gestegen zijn. Maar kun je jezelf ook uit de markt prijzen? Blijven gasten op een bepaald moment weg of minder vaak komen? Is er een maximum aan wat je voor een glas wijn of glas bier kunt vragen?

Is het dan slim op te anticiperen op economisch zware tijden? Het kan in ieder geval geen kwaad om een beproefd scenario, lees strategie, hiervoor klaar te hebben liggen. Ongebreideld prijzen blijven verhogen brengt risico met zich mee; als de klant dat dagje of etentje uit eenmaal te duur vindt, haakt die af of zoekt een goedkoper alternatief.